Hoe je leert manipuleren, kun je elders lezen. Zie bijvoorbeeld het eerste rijtje op de pagina En verder. Ook staan op die pagina websites die uitleggen hoe je het hanteren van manipuleren kunt leren.

De website waar u nu bent gaat speciaal over de neiging tot manipuleren en de neiging om manipulatie door anderen toe te laten. Beide kunnen uitgroeien tot gewoontes en zijn ook weer af te leren, als je dat wilt.

Afleren van manipuleren of gemanipuleerd worden doe je zo:

• vraag je af wat voor mensbeeld je hebt. Is de mensheid een wereld waar het recht van de sterkste net zo hard geldt als in de natuur (‘De wet van de jungle’). Zo nee, dan hecht je waarschijnlijk waarde aan argumenten en gelijkwaardigheid. Je hebt er geen bezwaar tegen om anderen te beïnvloeden en evenmin om te worden beïnvloed. Je streeft naar evenwichtige machtsverhoudingen tussen jou en anderen
• vraag je af of je dit voornemen waarmaakt en wat de gevolgen zijn voor de relatie tussen jou en anderen. Ben je daar (heel) ontevreden over, dan heb je redenen om je gewoontes te veranderen. Het goede nieuws: hoe ontevredener je bent, hoe sterker je motivatie hiervoor
• vraag je af wat voor contact je met anderen wilt. Wil je een relatie waarin macht een rol speelt, dan heb je reden je vaardigheden in het manipuleren te laten groeien en te verfijnen. Wil je vooral authentiek zijn, met compassie, respect en spontaniteit, dan heb je baat bij transparantie. Als je dat niet beseft zul je tot de ontdekking komen dat het respect er helemaal niet is. In het slechtste geval blijkt dat je mensen om je heen hebt verzameld die veel minder respect voor jou hebben dan jij voor hen
• kijk goed naar de voor- en nadelen op de pagina Waarom wel of niet? Een tip kan zijn om via de buttons rechtsboven een printje te maken of een pdf-document dat je op je gemak kunt bestuderen. Markeer de punten die voor jou belangrijk zijn, daarmee maak je de afweging overzichtelijk. Vraag je bij ieder belangrijk punt af of het voor jou doorslaggevend zou zijn. Zo kom je steeds dichter bij een beslissing
• als het goed is weet je uiteindelijk wat je wilt: manipuleren, gemanipuleerd worden of transparantie met gelijkwaardigheid.

Vind je het opvallend dat de checklist voor het afleren van manipulatie dezelfde is als voor het afleren van gemanipuleerd worden? Besef dan dat degene die graag gemanipuleerd wordt, de ander uitnodigt daartoe. Dat kan worden gezien als een geraffineerde vorm van manipulatie. Maar laten we niet filosofisch worden. In wezen gaat het om de praktische vraag: wil je transparantie in je verhouding tot anderen of niet?

Deze website is niet bedoeld om manipuleren goed of af te keuren, laat staan om het te stimuleren of te bestrijden. We willen graag dat iedereen een bewuste keus maakt bij het bepalen van de verhouding tussen manipulatie en transparantie.